جنبه های حقوقی تجارت الکترونیک - بخش اول
جنبه های حقوقی تجارت الکترونیک - بخش اول
9770 تعداد بازدید |  چهارشنبه 28 دی ماه 1390
رشد و گسترش تجارت الکترونیک با طرح مسائل حقوقی متعددی از جمله قواعد حاکم بر قراردادهای الکترونیکی ، امضای الکترونیک ، حقوق مالکیت فکری و .... همراه بوده است .
جنبه های حقوقی تجارت الکترونیک - بخش اول
بنابراین پس از ظهور وگسترش این شیوه از تجارت ، بیشتر نظام های حقوقی در صدد ایجاد چاچوب قانونی و تنظیم مسائل حقوقی بر آمدند . به همین منظور جنبه های حقوقی تجارت الکترونیک و یا به عبارت دیگر حقوق تجارت الکترونیک ، موضوعات نسبتا تازه ای را مطرح می سازد که در بسیاری از موارد به وضع قوانین جدیدی منتهی شده است .
ضوابط و مقرراتی که برای تجارت الکترونیکی وضع شده یا می شود قاعدتا باید انعکاسی از همان قواعد عمومی موجود باشد . زیرا با ظهور فناوری اطلاعات و گسترش رایانه ها و شبکه های رایانه ای اتفاق تازه و خاصی برای علم حقوق رخ نداده است تا ماهیات جدیدی به وجود آیند بلکه ابزارهای الکترونیک در واقع قالب جدیدی هستند که نوعا در ماهیت روابط معاملاتی و حقوقی اشخاص تاثیر ندارند بلکه شکل و نحوه اجرای آن را تغییر داده اند.
با این حال ، طبع ویژه فضای مجازی متقاضیات چجدیدی را فرا روی مسائل حقوقی فقرار می دهد که در برخی موارد وضع قواعد و مقررات جدید را نا گریز می سازد . بنابراین ، منظور از حقوق تجارت الکترونیک پرداختن به جنبه های حقوقی و معاملاتی اشخاص است که متاثر از فناوری های نوین بوده و دستخوش تغییر و تحول قرار در این بخش از جنبه های حقوقی تجارت الکترونیک ، با هدف ترسیم فضای حقوقی مبادلات الکترونیک ، به طور اجمالی مورد بررسی قرار می گیرد . هریک از جنبه های مذکور به نوعی با موضوع بحث حاضر مرنتبط می باشد .
گفتار اول : قراردادهای الکترونیک
مهمترین موضوعی که از منظر علم حقوق تجارت الکترونیک مطرح می شود انعقاد قرار داد های الزام آور از طریق واسطه ای الکترونیک بین اشخاص ( حقیقی یا حقوقی ) است و به نظر میرسد از این نظر ، انجام مبادلات و دادوستدهای تجاری در قالب داده های الکترونیک را باید اساس تجارت الکترونیک دانست .
برخی از مهمترین موضوعاتی که در بحث قراردادهای الکترونیکی مطرح می شود عبارتند از :
1- تشکیل قرارداد اعلام ارده انشایی از طریق واسطه های الکترونیک
2- زمان و مکان تحقق قراردادهای الکترونیک
3- امضا الکترونیک و مراجع گواهی امضا
4- ادله اثبات دعوی و اسسناد الکترونیک
5- پرداخت در قراردادهای الکترونیک
گفتار دوم : حمایت های قانونی در بستر تجارت الکترونیک
گسترش مبادلات ا، دادوستدها و روابطح حقوقی و معاملاتی افراد در فضای مجازی منوط به ایجاد اطمینان و اعتماد عمومی نسبت به تجارت الکترونیک است و یکی از عوامل مهمی که می تواند در این خصوص موثر گردد برخی حمایت های قانونی لازم از کاربران اینترنتی است به عبارت بهتر بستر مبادلات الکترونیک باید به گونه ای دارای پشتوانه قانونی بوده که اطمینان داشته باشند ، حقی از آنها ضایع نخواهد شد و یا در صورت نقص برخی از حقوق آنها ، حمایت های قانونی لازم برای جبران خسارت های مالی یا معنوی وجود خواهد داشت
حمایت های قانونی شامل موارد زیز می باشد :
1- حمایت از مصرف کننده
2- حمایت از حریم خصوصی و داده پیام های شخصی
بنابراین پس از ظهور وگسترش این شیوه از تجارت ، بیشتر نظام های حقوقی در صدد ایجاد چاچوب قانونی و تنظیم مسائل حقوقی بر آمدند . به همین منظور جنبه های حقوقی تجارت الکترونیک و یا به عبارت دیگر حقوق تجارت الکترونیک ، موضوعات نسبتا تازه ای را مطرح می سازد که در بسیاری از موارد به وضع قوانین جدیدی منتهی شده است .
ضوابط و مقرراتی که برای تجارت الکترونیکی وضع شده یا می شود قاعدتا باید انعکاسی از همان قواعد عمومی موجود باشد . زیرا با ظهور فناوری اطلاعات و گسترش رایانه ها و شبکه های رایانه ای اتفاق تازه و خاصی برای علم حقوق رخ نداده است تا ماهیات جدیدی به وجود آیند بلکه ابزارهای الکترونیک در واقع قالب جدیدی هستند که نوعا در ماهیت روابط معاملاتی و حقوقی اشخاص تاثیر ندارند بلکه شکل و نحوه اجرای آن را تغییر داده اند.
با این حال ، طبع ویژه فضای مجازی متقاضیات چجدیدی را فرا روی مسائل حقوقی فقرار می دهد که در برخی موارد وضع قواعد و مقررات جدید را نا گریز می سازد . بنابراین ، منظور از حقوق تجارت الکترونیک پرداختن به جنبه های حقوقی و معاملاتی اشخاص است که متاثر از فناوری های نوین بوده و دستخوش تغییر و تحول قرار در این بخش از جنبه های حقوقی تجارت الکترونیک ، با هدف ترسیم فضای حقوقی مبادلات الکترونیک ، به طور اجمالی مورد بررسی قرار می گیرد . هریک از جنبه های مذکور به نوعی با موضوع بحث حاضر مرنتبط می باشد .
گفتار اول : قراردادهای الکترونیک
مهمترین موضوعی که از منظر علم حقوق تجارت الکترونیک مطرح می شود انعقاد قرار داد های الزام آور از طریق واسطه ای الکترونیک بین اشخاص ( حقیقی یا حقوقی ) است و به نظر میرسد از این نظر ، انجام مبادلات و دادوستدهای تجاری در قالب داده های الکترونیک را باید اساس تجارت الکترونیک دانست .
برخی از مهمترین موضوعاتی که در بحث قراردادهای الکترونیکی مطرح می شود عبارتند از :
1- تشکیل قرارداد اعلام ارده انشایی از طریق واسطه های الکترونیک
2- زمان و مکان تحقق قراردادهای الکترونیک
3- امضا الکترونیک و مراجع گواهی امضا
4- ادله اثبات دعوی و اسسناد الکترونیک
5- پرداخت در قراردادهای الکترونیک
گفتار دوم : حمایت های قانونی در بستر تجارت الکترونیک
گسترش مبادلات ا، دادوستدها و روابطح حقوقی و معاملاتی افراد در فضای مجازی منوط به ایجاد اطمینان و اعتماد عمومی نسبت به تجارت الکترونیک است و یکی از عوامل مهمی که می تواند در این خصوص موثر گردد برخی حمایت های قانونی لازم از کاربران اینترنتی است به عبارت بهتر بستر مبادلات الکترونیک باید به گونه ای دارای پشتوانه قانونی بوده که اطمینان داشته باشند ، حقی از آنها ضایع نخواهد شد و یا در صورت نقص برخی از حقوق آنها ، حمایت های قانونی لازم برای جبران خسارت های مالی یا معنوی وجود خواهد داشت
حمایت های قانونی شامل موارد زیز می باشد :
1- حمایت از مصرف کننده
2- حمایت از حریم خصوصی و داده پیام های شخصی