بازارهای الکترونیکی؛ راهکاری مناسب برای خروج از بحران

الگوبرداری مناسب از کشورهایی که هم اینک در این صنعت، چه از لحاظ تعداد و چه از حیث درآمد، از رتبه بندی مناسبی در سطح جهان برخوردار هستند،
می تواند مسیر رسیدن به موفقیت را تا حد امکان کوتاه و بهینه سازد. البته در این الگو برداری‌ها آنچه مهم است، توجه به شرایط درونی کشور و قابلیت‌های فعلی است و عملکرد تطبیقی بایستی به‌گونه ای باشد که این راهبردها تاثیر مخربی در چرخه‌های اجتماعی، اقتصادی، هنری و فرهنگی کشور نداشته باشد.
● فناوری اطلاعات در صنایع کوچک
گسترش فناوری اطلاعات در مراحل مختلف طراحی، تولید، بازاریابی و فروش، فرایندهای موجود سازمان‌های مختلف را به کلی تحت تاثیر قرار داده است. عمده تاثیراتی که به کارگیری فناوری اطلاعات برای عرضه کنندگان به‌همراه داشته است، عبارتند از:
۱) کاهش زمان طراحی تا فروش.
۲) کاهش هزینه‌های خرید کالا و مواد اولیه.
۳) دسترسی به بازار گسترده تر.
۴) صرفه جویی‌های حاصل از مقیاس.
۵) امکان شخصی سازی کالاها و محصولات.
کلیه این موارد سبب خواهد شد تا عرضه کنندگان در یک قیمت مشخص بتوانند تعداد بیش‌تری از محصولات خود را عرضه کنند. به عبارت دیگر و بر مبنای دید اقتصادی، نمودار عرضه محصولات و خدمات با استفاه از فناوری اطلاعات حرکتی به سمت راست خواهد داشت. بنابر شرایط ایجاد شده و کاهش قیمتی که در بازار به وجود می آید، میزان تقاضا برای کالا افزوده می شود. افزایش تقاضا برای کالاهای تولید شده، نمودار مربوط به تقاضا را به سمت راست حرکت می دهد. تغییر در میزان عرضه و تقاضا، بازار را از حالت تعادل خارج کرده و نقطه تعادل جدیدی در بازار الکترونیکی ایجاد می شود .
بنابر آنچه در نمودار نشان داده می شود، بازار در نقطه ای با حجم بالاتر به تعادل و توازن می رسد. به عبارت ساده تر، یعنی در یک قیمت ثابت حجم بیش‌تری از کالا و محصولات ارایه می‌شود.
بنابراین دستاورد حاصل از به کارگیری فناوری اطلاعات برای تولید، توزیع و فروش صنایع دستی (و سایر محصولات) را می توان به دو دسته تقسیم کرد:
۱) افزایش میزان اشتغال: افزایش تعداد کالای فروخته شده، در یک دوره زمانی، در یک سطح قیمت مشخص نیاز به نیروی کار برای تولید بیش‌تر را افزایش می دهد. در حقیقت برای برآورده کرد حجم بالاتری
۲) افزایش میزان درآمد: با توجه به اینکه میزان درآمدهای یک کشور برابر حاصل‌ضرب تعداد کالای فروخته شده در قیمت کالا است، با توجه به ثابت بودن قیمت و افزایش تعداد کالای فروخته شده، منجر به افزایش درآمدهای ملی می‌شود.
● راهکارهای گسترش به کارگیری فناوری اطلاعات
▪ گسترش امنیت الکترونیکی: تکنولوژی تا حدودی این مشکلات را مرتفع کرده است. استفاده از کد کردن اطلاعات ارسالی و یا ارسال نامه‌های الکترونیکی بدون نام، تا حدود زیادی دسترسی افراد و سازمان‌های غیر مجاز را به اطلاعات شخصی محدود می‌سازد.
▪ پرداخت الکترونیکی: قیمت گذاری یا روش‌های متنوع پرداخت همواره به عنوان یکی از عوامل ایجاد انگیزه مشتریان در اکثر صنایع تولیدی و خدماتی شناخته می‌شود. قیمت به عنوان یکی از آمیخته‌های بازاریابی بر روش پرداخت و یا نوعی قیمت گذاری برای مشتری اطلاق می‌شود که از طریق آن انگیزه بیش‌تری برای خرید در مشتری ایجاد شود.
▪ ایجاد نام‌های تجاری: گسترش نام تجاری همچون ماده چسبناکی است که وظایف و برنامه‌های متعدد بازاریابی را در کنار یکدیگر نگه می‌دارد. بر اساس تعریف انجمن بازاریابی امریکا، نام تجاری عبارت است از "یک نام، واژه، علامت، نشان، طرح و یا ترکیبی از این موارد که در پی معرفی یک کالا و با یک خدمات از سوی فروشنده و متمایز ساختن آن با سایر رقبا ‌باشد، به گونه‌ای که بتواند بر رفتارهای مشتریان (در انتخاب محصولات) تاثیرگذار باشد".
▪ گسترش همکاری‌های خارجی و استفاده از توانمندی‌های کانال‌های توزیع جهانی: این کانال‌ها به تدریج سهم کانال‌های توزیع سنتی را به خود اختصاص می‌دهند. این کانال‌های الکترونیکی کلیه امکانات و فناوری‌های مورد نیاز در یک فرایند تصمیم تا خرید را در بر می‌گیرند. امکانات گسترده این سایت‌ها در اطلاع رسانی، تبلیغات، پرداخت الکترونیکی، اعتبار و امنیت بالا، در شرایط فعلی که در کشور هنوز زمینه برای استفاده از همه این امکانات فراهم نیست، به عنوان جایگزین مناسبی برای محدودیت‌های داخلی به شمار می‌رود.
▪ برون سپاری فعالیت‌های غیر استراتژیک: برون سپاری فعالیت‌هایی همچون پرداخت الکترونیکی که همواره یکی از مشکلات اساسی کشور در زمینه فعالیت‌های الکترونیکی محسوب می‌شده است می‌تواند کمک شایانی به تسهیل روند جذب مشتریان کند. این خدمات اگر از سوی سازمان‌های معتبر جهانی انجام شود که از مقبولیت بالایی در سراسر نقاط دنیا برخوردارند، تصوری از امنیت بالا را در تراکنش‌ها برای مشتریان که از طریق کانال اینترنت قصد خرید دارند، ایجاد می‌کنند.
▪ داده کاوی اطلاعات: تحلیل اطلاعات جمع آوری شده توسط هر یک از واحدهای تولیدی صنایع دستی این امکان را به دست‌اندرکاران و مدیران صنعت می‌دهد که روندهای جاری بر اطلاعات را شناسایی کنند و در طراحی خدمات بعدی از آن استفاده کنند. حاصل فعالیت‌های این سیستم‌ها، اطلاعاتی است که مدیران و کاربران را برای تصمیم گیری‌ها پشتیبانی می‌کنند. این سیستم‌ها با بررسی اطلاعات از جنبه‌های مختلف زمانی، مکانی و دموگرافیک، داده‌ها را از حالت انجماد خارج و امکان بهره برداری از آنها را برای ارایه محصولات مطلوب‌تر و منطبق بر نیازهای مشتریان فراهم می‌کند.
▪ گسترش پرتال جامع کشور با امکان دسترسی به کلیه فعالان در صنعت: ارایه زمان بندی‌های برنامه‌ها، فستیوال‌ها و مراسم مختلف، شرایط آب و هوای مناطق مختلف، اظهار نظر سایر مشتریان و بازدید کنندگان، تغییر واحد پول سایر کشورها و جاذبه‌ها، که از این طریق امکان خرید و پرداخت برای بازدید کنندگان فراهم شود. این پورتال‌ها، سیستم‌های جامعی هستند که امکان ارتباطات کلیه ذی‌نفعان و علاقه‌مند یک سازمان را بر اساس دسترسی‌های تعریف شده‌ای امکان‌پذیر می‌سازند.
▪ استفاده از ابزار چندرسانه‌ای و مولتی مدیا، بروشورهای الکترونیکی و تشکیل گروه‌های مباحثه: تحقیقات زیادی تایید کننده این مطلب است که مشتریان به مراتب بیش‌تر تحت تاثیر گفته‌های سایر همنوعان خود در خصوص خریدهای گذشته هستند. بنابراین انتقال و مراودات مشتری با مشتری در صنایع دستی در بسیاری از تصمیم گیری‌ها و انتخاب گزینه‌ها موثر است. برای این منظور سایت‌هایی ایجاد شده که در آن افراد به راحتی می‌توانند تجربیات خود را در اختیار سایرین قرار دهند.
▪ تورهای مجازی: یکی از روش‌های جدیدی که امکان دسترسی الکترونیکی مشتریان را به محصولات مختلف ممکن می‌سازد استفاده از تورهای مجازی است که این حس را در مخاطبان به وجود می‌آورد که به‌صورت سه بعدی و از زوایای مختلف به بررسی مقاصد مورد نظر بپردازند. این تصاویر، با ارایه واقعی شرایط یک محصول، تاثیر زیادی در انتخاب شدن آن دارد.
▪ گسترش استفاده از بروشورهای الکترونیکی: این بروشورها معمولا دارای هزینه‌های پیاده سازی بسیار کمتری نسبت به بروشورهای چاپی هستند و امکان دسترسی به آنها از همه نقاط دنیا ممکن است. توزیع این بروشورها نیز از طریق کانال‌های توزیع هر یک از عرضه کنندگان صنعت شامل وب سایت‌ها، ایمیل‌ها و نیز پورتال جامع کشور امکان‌پذیر است. یکی از ویژگی‌های مهم این بروشورها امکان به روزرسانی سریع این بروشورها است.
▪ به کارگیری سیستم‌های ارتباط با مشتریان: تمرکز ویژه بر مدیریت روابط با مشتری به منظور بهینه سازی و شناخت هرچه بیش‌تر تمایلات مشتریان و ثبت رفتارهای حین خرید آنها برای شناخت روند‌های آینده در صنعت لازم است. از طریق سیستم‌های مدیریت با مشتری، اطلاعات کاملی از مجموعه رفتارهای مشتریان بر اساس خواسته‌های آنها، ابزاری که سبب جذب آنها به سازمان‌ها شده و تعداد دفعات حضور آنها در مقصد، در اختیار مدیران و تصمیم گیران سازمان قرار می‌گیرد.
▪ گسترش کلوپ‌های تخصصی: یکی دیگر از روش‌های جدید بازاریابی که از طریق اینترنت انجام می‌شود و تا حدود زیادی سبب افزایش وفاداری مشتریان و برگشت مجدد آنها می‌شود، استفاده از کلوپ‌ها است. در این روش، عرضه کنندگان به منظور ایجاد جوامع کوچکی تلاش می‌کنند که افراد حاضر در این جامعه، همگی به یک موضوع علاقه‌مند شوند؛ برای مثال، کلوپ‌های علاقه‌مندان به رشته‌های ورزشی خاص مانند اسکی، گلف، صخره نوردی، قایقرانی در رودخانه‌های خروشان و یا علاقه‌مندان به اماکن تاریخی. این کلوپ‌ها با استفاده از نوآوری‌های دایم سعی در نگهداری اعضای کلوپ و گسترش تعداد آنها و از آن مهم‌تر افزایش فعالیت آنها دارند.
به کارگیری روش‌های بازاریابی تمرکزی: آگاهی از نگرش‌ها و تمایلات درونی گردشگران، کمک زیادی در ارایه محصولات شخصی سازی شده و نیز طراحی محصولات نوآورانه منطبق بر نیازهای مشتریان خواهد کرد. برای این منظور می‌توان پس از تعیین بازار هدف برنامه‌ریزی‌های ویژه‌ای را برای جذب گردشگران این مناطق انجام داد.
کسب مزیت‌های رقابتی زمانی: استفاده از سیستم‌های ردیابی بسته‌ها و محصولات خریداری شده توسط مشتریان، امکان کاهش تاخیر در زمان انتظار مشتریان را برای دریافت محصولات فراهم می کند. استفاده از پایگاه اطلاعاتی مشتریان می‌تواند تا حد زیادی از اطلاعات مربوط به مشتریانی که در گذشته نیز خریدهایی داشته اند فراهم کند و بسیاری از فرایندهای مربوط به ثبت نام و خرید آنها را کاهش دهد.
به کارگیری سیستم‌های بازمهندسی فرآیندها: گسترش همکاری‌ها، ادغام‌های افقی و عمودی با سایر سازمان‌های فعال در صنایع وابسته، گسترش خدمات اتوماسیون شده، پرداخت الکترونیکی و گسترش کانال‌های توزیع الکترونیکی، همگی نیاز به بازمهندسی فرآیندهای فعلی را در کشور الزامی می‌سازند. پیاده سازی این‌چنین سیستم کارآمدی، نیازمند بازمهندسی در فعالیت‌هایی در زمینه صنایع دستی، شامل طراحی، تولید و توزیع است، به گونه‌ای که همگی این واحدها بتوانند بر اساس به کارگیری یک سیستم واحد به فعالیت‌های خود ادامه دهند.
● نتیجه گیری
بر اساس اطلاعات به دست آمده، به کارگیری فناوری اطلاعات سبب ارتقای سطح تعادل در بازار می شود و تعادل در سطح بالاتر، آن گونه که بحث شد، افزایش سطح اشتغال و درآمد ملی را در پی خواهد داشت. با توجه به برخی از مشکلات موجود در کشور، می توان بسیاری از فعالیت‌های توزیع، فروش، ارتقا و پرداخت‌های الکترونیکی را از طریق شرکت‌هایی انجام داد که دارای این زیر ساخت‌ها باشند و همکاری با آنها چشم انداز نسبتا روشن و امیدوارکننده‌ای دارد. استفاده از خدماتی که واسطه‌های الکترونیکی برای عرضه کنندگان محصولات مختلف ایجاد می کنند، می تواند صنایع دستی کشور را از ناتوانی در رقابت برای توزیع الکترونیکی محصولات و خدمات نجات دهد.