پانزده لحظه فراموش نشدنی در تاریخ وب

بسته به اینکه شما چطور حساب کرده باشید، وبی که در مقابل ماست ۱۵ تا ۱۷ سال از سنش گذشته است. هر چند که هنوز این نوجوان مورد بحث ما زمان زیادی را تا بزرگ شدن در پیش‏رو دارد اما در عین حال، آنقدر بزرگ شده است که بتوانیم در مورد لحظاتی از عمرش صحبت کنیم؛ لحظاتی کلیدی.
این لحظات، روز، ساعت یا دقایقی هستند که همگان را شگفت‏زده کرده‏اند. لحظاتی که کارگردانان موفق آنها، هنگام دیدن نتیجه کاراشان (ایده‏ای نو، آغاز به کار یک سایت، فروش اولین محصول و یا ذخیره اولین اطلاعات) فریاد شادی سرداده‏اند.
بجای ترتیب تاریخی ما این ۱۵ داستان را بصورت صعودی بر اساس اهمیت آورده‏ایم:

13. Blogging Katrina
در ساعت ۱۲ عصر ۲۸ آگوست ۲۰۰۵، وبلاگ “The Survival of New Orleans ” شروع بکار کرد.
در حالی که طوفانهای ساحلی در نیواوریلنز این شهر را ویران می‏کرد Michael Barnes در وبلاگش اینگونه نوشت: “ما در طبقه‏های دهم و یازدهم یک آسمان خراش در خیابان پودراس، در سمت راست خیابان چارلز هستیم. در اینجا ژانراتور، کنسرو غذا و آب داریم. ما کلاً ۵ نفریم. من مطمئن نیستم که ارتباط ما با اینترنت متصل باقی بماند. من یک دروبین و یک اسلحه همراه خود دارم… اینجا دائماً طوفان است و سرعتش بین ۱۷۵ تا ۲۱۵ کیلومتر بر ساعت است. طوفان باد را از سمت خلیج به سمت دریاچه می‏کشاند. شهر ممکن است هیچگاه به حالت قبل برنگردد. خودم می‏دانم، شاید این حرفها خیلی عارفانه باشند.”
بنابراین شاهدی با یک نام کاربری فاجعه‏ای طبیعی‏ای که در آنجا می‏گذشت را روایت می‏کرد. برای ۵ روز Barnes و دیگر همکارانش تلاش کردند تا از این طوفان فرار کنند و در طول این مدت گزارشات و تصاویری از پناه‏گاهشان و آنچه می‏گذشت در وب منتشر می‏کردند. ده‏ها هزار شهروند اینترنتی هر روز به این وبلاگ می‏آمدند و گزارشاتی که در CNN و New York Times هم یافت نمی‏شد را می‏خواندند.
این موضوع ثابت کرد که برخلاف تصور برخی، وبلاگها تنها نوشته‏های درهم و نظرات پراکنده افراد مختلف نیستند؛ بلکه می‏توانند آنقدر مهم و تأثیرگذار باشند که مطالبشان در تاریخ ماندگار شود.

12. eBay
در سوم سپتامبر ۱۹۹۵،eBay اولین حراجش را انجام داد.
مدت زیادی از زمانی که تنها راه فروش اثاثیه بدردنخور منزل، قرار دادنشان در حیاط برای فروش بود نگذشته است. چیزی که eBay آنرا دگرگون کرد. در حال حاضر دهها هزار شرکت کوچک و متوسط تجاری eBay را اصلی‏ترین ویترین محصولات خود می‏دانند. بر اساس آنچه که eBay می‏گوید اولین چیزی که در eBay بفروش رسید یک اشاره‏گر لیرزی شکسته بود که به قیمت ۱۴/۸۳ دلار حراج شد. اما اینک، چندین میلیارد دلار ارزش نقل و انتقالاتی است که در این سایت انجام می‏شود.
eBay اولین سایتی است که ایده کار اینترنتی را بنیانگذاری کرد. این نظر Chris Dellarocas، استاد تجارت دانشگاه مریلند است که بر روی ظهور کارهای اینترنتی تحقیق می‏کند. چیزی که ما را به جهانی مجاری سوق می‏دهد که از طریق آن می‏توانیم یک کار پیدا کنیم و یا در مدرسه‏ای ثبت‏نام کنیم و شاید هم بتوانیم همکلاسی قدیمی خود را بیابیم.
“واقعیتی که eBay از طریق آن توانست بازاری را ایجاد کند که ۶۰ میلیون نفر در آن فعالیت کنند، تلاشهای اساسی و پایه‏ریزی شده‏ای بوده است.” Dellarocas ادامه می‏دهد: “آنها آن را به اندازه کافی قابل اعتماد ایجاد کرده‏اند که من بتوانم پولم را برای مردی در آلمان که تا کنون او را ملاقات نکرده‏ام ارسال کنم و مطمئن باشم که او محصولش را برایم ارسال خواهد کرد. این باعث می‏شود که ما با هر کس و در هر مکان بتوانیم معامله کنیم.”

11. Wikipedia
15 ژانویه ۲۰۰۱، Wikipedia اولین پستش را ارسال کرد.
همه می‏توانند کارشناس باشند. این موضوع کاملاً در Wikipedia ثابت شده است. دایرة‏المعارفی آنلاین، که هر کس بی‏توجه به تخصصش می‏تواند مطلبی به آن اضافه و یا مطالبی از آن را ویرایش کند. Wikipedia در حال حاضر ۲ میلیون مقاله به انگلیسی (۷ میلیون در مجموع) از Aaargh! (یک بازی کامپیوتری) گرفته تا ZZZap! (یک برنامه تلویزیونی برای کودکان) در خود جای داده است.
Wikipedia مجموعه‏ای بی‏پایان از بحثها، ویرایشها، بازنگری‏ها و آرشیوهاست. نتیجه آن، گسترش مطالبی مختلف و بدون سانسور است که کاربران هنگام جستجوی یک موضوع از طریق موتورهای جستجوگر در اولین نتیجه جستجو به آنها وارد می‏شوند.
مؤسس این سایت Jimmy Wales ، موضوع اولین پست این سایت را بخاطر ندارد. ولی می‏گوید اولین جمله‏ای که در نرم‏افزار Wikipedia تایپ کردم عبارت “Hello World!” بود.
“من فکر می‏کنم Wikipedia نتیجه طرز تفکر مردم در مورد موضوعات مختلف است؛ همانطور که مثلاً در مورد پیاده کردن امنیت در یک جامعه می‏اندیشند.” Wales ادامه می‏دهد: “ما به شدت مراقب دروازه‏های اطلاعاتی بودیم. اما Wikipedia حرکتی برای باز کردن این دروازه‏هاست تا به شما اطمینان دهد که می‏توانید براحتی اطلاعاتی اضافه کنید و اطلاعاتی سانسور نشده را بخوانید.”

10. Friendster
مارچ ۲۰۰۳، Friendster ارتباطات را برقرار کرد.
My Space و Facebook هر دو از بهترین سایتهای شبکه اجتماعی هستند. اما نام هیچکدام از این دو اینجا نبود اگرFriendster وجود نمی‏داشت. در مارچ ۲۰۰۳، درهای دیجیتال آن بسوی عموم باز شد. این سایت آغازگر شبکه‏های اجتماعی تحت وب بود.
سازنده این سایت، Jonathan Abrams ایده ساخت این سایت را زمانی می‏داند که برخی سایتهای کم‏ارزش دوستیابی را دیده بود. او می‏گوید: “من می‏خواستم کاربران یک تجربه متفاوتی در اینترنت داشته باشند بنحوی که بین این دنیای آنلاین و واقعی ارتباط واقعی وجود داشته باشد. در واقع زندگی واقعی آنها را بهمراهشان به اینترنت بیاورد.”
در جولای ۲۰۰۳ Friendster، یک میلیون کاربر داشت. اما Friendster بسیار آهسته‏تر از رقبابش پیش می‏رفت و برخی تصمیمات غلط هم این وضعیت را بدتر کرد. با این حال Friendster در حال حاضر هم یکی از اصلی‏ترین سایتهای ارتباطات اجتماعی تحت وب است. همچنین Abrams سایت Socializr را ایجاد کرد؛ سایتی که مردم کمک می‏کند تا برنامه‏های روزمره خود را در دنیای واقعی برنامه‏ریزی کنند.

9. Craigslist
در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۵، Craig Newmark لیست خود را منتشر کرد.
همانند بسیاری از اتفاقات مهم تحت وب، Craigslist با یک پروژه غیرتجاری شروع شد. در مارچ ۱۹۹۵، Craig Newmark که یک مهندس کامپیوتر در شرکت Charles Schwab سانفرانسیسکو بود محل کارش را ترک می‏کند. او لیست ایمیلی ایجاد می‏کند که اعضای آن می‏توانستند مطالب مورد علاقه‏شان را در خصوص جزیره‏شان با دیگر اعضا به اشتراک بگذارند.
” آن روزها، از این که می‏دیدم مردم در شبکه چقدر به یکدیگر کمک می‏کنند تحت تاثیر قرار گرفته بودم.” او می‏گوید “از طریق همین ایمیلها در حالی که لیست اعضا در حال افزایش بود مردم نیز شروع به ارسال مطالبی در خصوص اجاره آپارتمان، کار و سایر موضوعات کردند.” در اکتبر همان سال او لیست را بر روی اینترنت برای استفاده همگان منتشر کرد.
در سپتامبر ۱۹۹۷ این لیست به سایت Craigslist.org تغییر نام پیدا کرد. در اوایل ۱۹۹۸، این سایت مبلغ کمی بابت هزینه‏های تبلیغ کار دریافت می‏کرد اما در عین حال بسیاری از تبلیغات دیگر کاملاً رایگان بر روی سایت قرار می گرفتند. و بالاخره در سال ۱۹۹۹، این سایت شروع به پرداخت حقوق به پرسنلش کرد.
در حال حاضر ۴۵۰ نسخه محلی Craigslist در ۵۰ کشور دنیا وجود دارد و بیش از ۲۵ میلیون نفر هر ماه از آنها بازدید می کنند. این سایت نسخه اینترنتی نیازمندی‏هایی است که تا پیش از آن تنها در روزنامه‏ها منتشر می‏شد.

8. Oddpost
در ۱۶ فوریه ۲۰۰۳، سرویس وب‏میل Oddpost شروع بکار کرد.
تا سال ۲۰۰۳ هر کس که ایمیل در Yahoo یا Hotmail داشت در کنار آن هم یک نرم‏افزار مدیریت ایمیل هم روی کامپیوترش نصب بود. و دلیل آن هم این بود که کار کردن با خود وب‏میل بسیار طاقت‏فرسا و زمانبر بود. ایجاد هر تغییری در اینباکس و یا حذف اسپم محتاج طی مراحل مختلف و کلیکهای متعدد بود.
Oddpost نرم‏افزاری تحت وب ایجاد کرد که کار کردن با آن مثل این بود که آن نرم‏افزار بر روی هارد کامپیوترتان نصب شده. مدتی بعد Yahoo این شرکت را خریداری و از تکنولوژی آن برای سرویس وب‏میل‏هایش استفاده کرد.
Oddpost بسیاری از چیزهایی که تا قبل از آن تنها از طریق نصب برنامه بر روی هارد انجام می‏شد را شبیه‏سازی کرد (از طریق زبانهای تحت وب، نظیر AJAX و Ruby on Rails). برای اولین بار از نرم‏افزارهای واژه‏پرداز، صفحه‏گسترده و ویرایشگر تصاویر که همه آنها تحت وب بودند پرده برداشت و اینگونه برنامه های تحت وب رایج شدند.

7. URL
در ۲۳ جون ۱۹۸۳، DNS متولد شد.
از Paul Mockapetris، Craig Partridge و در آخر از Jon Postel متشکریم که باعث شدند مجبور نباشید برای ورود به سایت PC World عدد ۷۰/۴۲/۱۸۵/۱۰ را تایپ کنید (این عدد IP سایت PC World است). آنها از طریق DNS (Domain Name System)، واسطی ایجاد کردند که کاربران بجای آدرس‏دهی عددی (۱۲ عدد در مبنای ۲) می‏توانند نام سایت را برای ورود به آن تایپ کنند. پس از وارد کردن این نام، مرورگر با مراجعه به سرورهای DNS (که وظیفه آنها نگهداری نام ماشین و آدرس IP آنها است) معادل عددی آنرا پیدا کرده و به این ترتیب از طریق مسیریابها ارتباط بین کامپیوتر کاربر و سایت مربوطه برقرار می‏شود.
در یکی از روزهای جون ۲۴ سال قبل، زمانی که اولین آدرس DNSی تست شد Mockapetris این موضوع را از طریق ایمیل اعلام کرد. او می‏گوید: “هیچکس فکر نمی‏کرد این موضوع اینقدر مهم باشد و بهمین خاطر ما حتی یک دوربین هم همراه خودمان نیاورده بودیم که از آن روز که بعدها بسیاری از آن یاد کردند عکس بگیریم.”
پس از آن، ۸ سال قبل از ایجاد WWW (World Wide Web) ماشینهای دیگری به شبکه اضافه شدند. اما امروز تعداد آنها بیش ۱۳۰ میلیون است. بدون استفاده از DNS، برای آدرس دهی، این وبی که در حال حاضر پیش روی ماست وجود نمی‏داشت.

6. مرورگر گرافیکی
در ساعت ۱ عصر ۱۵ مارچ ۱۹۹۳، مرورگر گرافیکی متولد شد.
Marc Andreessen و Eric Bina هر دو از دانشجویان معمولی دانشگاه Illinois بودند. زمانی که آنها اعلام کردند نسخه آزمایشی گرافیکی Mosaic تحت ویندوز برای دانلود آماده است نمی‏دانستند این کار آنها چه تاثیری در مسیر حرکت اینترنت دارد.
طراحی قابل قبول بود؛ بجای اینکه تصاویر در پنجره‏ای جدا باز شوند در میان نوشته جا می‏گرفتند. نسخه Mosaic مورد استقبال گرفت و نسخه‏های تحت سیستمهای عامل دیگر نیز طراحی شد.
تقریباً یکسال پس از این ماجرا Andreessen با Silicon Graphics قرارداد همکاری بست (که بعدها به Netscape تغییر نام پیدا کرد). مایکروسافت مجوز استفاه از کد NCSA Mosaic برای اولین ویرایش Internet Explorer را خریداری کرد. تکامل مرورگرها آغاز شد و اینترنت که پیش از آن تنها شامل متنهای ساده بود به‏سوی چندرسانه‏ای شدن پیش رفت.

5. Amazon
16 جولای ۱۹۹۵، Amazon تجاری شد.
سایتی که عنوان آن “بزرگترین انبار کتاب” است داستانهای بسیاری در خصوص مراحل تکاملش در خود جای داده است. مثلاً داستان زمانی که Jeff Bezos (بنیانگذار سایت Amazon) در ماشینی که همسرش، Mackenzie در حال رانندگی در مسیر منهتن و سیاتل بود، طرح تجاری خود را بر روی کاغذ می‏نوشت. یا زمانی که Bezos می‏خواست نام سایتش را Abra Cadabra بگذارد اما دوستانش می‏گفتند که Cadabra شبیه Cadaver (جسدی که برای تشریح از آن استفاده می‏شود) است و او را از این نامگذاری منصرف کردند. یا تبدیل گاراژی در واشنگتن که اولین مرکز Amazon شد و در آن زنگی وجود داشت که قرار بود هر زمانی که محصولی فروخته می‏شود آن زنگ به صدا درآید.
بر اساس برنامه زمانی رسمی این سایت اولین زنگی که به صدا در آمد مربوط به فروش کتابی با عنوان ” Fluid Concepts & Creative Analogies: Computer Models of the Fundamental Mechanisms of Thought” بود. خوشبختانه فروش این سایت محصولات دیگر (بجز کتاب) نظیر موزیکهای قابل دانلود و همچنین فیلمها را نیز در بر می‏گیرد.
این سایت انقلابی در دنیای تجارت تحت وب و خارج از آن ایجاد کرد و از سایتهایی بود که با شروع یک پروژه عجیب به موفقیت رسیدند.

4. LO!
در ساعت ۱۰:۳۰ عصر ۲۹ اکتبر ۱۹۶۹، اولین کلمه برای روی شبکه جابجا شد.
قبل از تولد وب، اینترنت بصورت بسیار ساده‏ای وجود داشت، و قبل از اینترنت نیز آرپانت بوجود آمده بود. اهداف ایجاد آرپانت به قبل از ۱۹۶۰ باز می‏گردد، پروژه‏ای که بسیار عقب‏تر از برنامه زمانی پیش‏بینی شده تا قبل از ۱۹۶۹ آماده بهره‏برداری نشد.
بالاخره در عصر ۲۹ اکتبر، پروفسور Len Kleinrock، ارتباط یک مین‏فریم در یوکلا را به یکی از مراکز تحقیقاتی استنفورد از طریق یک خط اختصاصی تلفن برقرار کرد. برای تست برقراری ارتباط، Kleinrock با دانشجویانش در یوکلا قرار گذاشته بود که در ابتدا کلمه “LOG” را ارسال شود و پس از دیافت این کلمه ماشین مقابل در جواب کلمه “IN” را ارسال کند. این محقق حروف L و O را ارسال می‏کند اما قبل از اینکه بتواند حرف G را هم بفرستد سیستم دچار مشکل شده و قفل می‏کند.
تلاش بعدی با موفقیت انجام شد اما این کلمه “LO” بود که بعنوان اولین کلمه جابجا شده بر روی شبکه در تاریخ ثبت گردید. همانند جمله “What hath God wrought?” که Samuel Morse برای تست تلگرف از آن استفاده کرد و یا جمله “Watson, come here, I need you.” که Alexander Graham Bell برای اولین بار در تلفن گفت.
” Morseو Bell از ما باهوش‏تر بودند.” این جمله را Kleinrock در مصاحبه‏ای در سال ۲۰۰۴ گفت. او ادامه می‏دهد: “آنها می‏دانستند که کاری تاریخی انجام می‏دهند. ما فقط مهندس بودیم و تلاش می‏کردیم که کارمان را درست انجام دهیم.”

3. Google
در ۷ سپتامبر ۱۹۹۸، Google شروع بکار کرد.
در سال ۱۹۹۵، هنگامی‏که Sergey Brin و Larry Page در دانشگاه استنفورد یکدیگر را ملاقات کردند علاقه زیادی به یکدیگر نداشتند. در ژانویه ۱۹۹۶، این دو وارد یک پروژه دانشجویی مشترک شدند. هدف این پروژه بهبود عملکرد موتورهای جستجوگر اینترنتی از طریق لحاظ کردن تعداد استفاده از لینک بازگشت یا همان Back در اولویت‏بندی نتایج جستجوهای بعدی بود.
در اوایل ۱۹۹۸ آنها یک دیتابیس اینترنتی در خوابگاه Larry، با هدف جمع‏آوری اطلاعات در خصوص لینکهای بازگشت به راه انداختند. یکی از اولین کسانی که پیشنهاداتی در خصوص این پروژه به آنها داد David Filo، یک از مؤسسان Yahoo بود (این سایت، یکی از موتورهای جستجوگر آن زمان بود.) که شاید هنوز هم افسوس این حماقتش را بخورد!
در سپتامبر ۱۹۹۸، شرکت گوگل ثبت شد و در دره سیلیکون پا به دنیای تجارت گذاشت تا مرحله دوم فعالیت خود را آغاز کند. بر خلاف آنچه که بسیاری از صاحبان شرکتهای دات‏کامی آن زمان (که بسیاری از آنها از بین رفته‏اند) تصور می‏کردند گوگل معتقد بود که پرسنل می‏توانند از راه دور با شرکت همکاری کنند و شرکت هم سودآور باشد. با قرار دادن حق رای به کاربران برای امتیاز دهی سایتها، گوگل در واقع به نرم افزاری تحت عنوان “وب ۲″ در کنار وب واقعی تبدیل شد.
در سال ۲۰۰۴ سهام این این شرکت در بورس ارائه شد. و بالاخره در سال ۲۰۰۶ انتشارات دانشگاه آکسفورد رسماً کلمه گوگل را به لیست لغات لغت‏نامه خود اضافه کرد و بعنوان یک فعل معنای آن را جستجو در اینترنت قرار داد .

2. Netscape
در ساعت ۹:۳۰ صبح ۱۹ آگوست ۱۹۹۵، Netscape وارد بورس شد.
بدون شک Netscape مرورگر خوبی بود. در تابستان ۱۹۹۵ در یک روز پربحث، هر سهم Netscape از ۲۸ تا ۷۵ دلار بفروش رسید .
Netscape نسبت به سایر شرکتهای اینترنتی که سهام خود را در بورس عرضه کرده بودند، نظیر Yahoo (آپریل ۱۹۹۶)، Amazon (می ۱۹۹۷)، eBay (سپتامبر ۱۹۹۸) و برخی دیگر وضعیت بهتری داشت.
در آن زمان کسی نمی‏دانست این شرکتها چگونه اینگونه سرمایه‏دار می‏شوند. و البته بسیاری از سایتها هم نتوانستند که نمونه آن نابودی بسیاری از سایتهای دات‏کامی در سال ۲۰۰۰ بود. اما پس از آن مروگر Netscape متوجه رقیبی سرسخت یعنی همان Internet Explorer مایکروسافت شد و جنگ مرورگرها آغاز شد. در نوامبر ۱۹۹۸، AOL Time Warner، Netscape را خریداری می‏کند. نام این مرورگر یادآور داستان Open-Source و پرتال AOL است.

1. ظهور WWW
در ۲۵ دسامبر ۱۹۹۵، وب وارد دنیای آنلاین شد.
مهمترین لحظه‏ای که بمحض بوجود آمدن وب در تاریخ آن ثبت شد. در صبح کریسمس ۱۹۹۰، Tim Berners Lee و Robert Cailliau در مرکز تحقیقاتی CERN در ژنو، ارتباط اینترنت را با اولین وب‏سرور برقرار کردند و بدین اینگونه هدیه کریسمسی باارزش به تمام کاربران آن دادند. بر اساس آنچه که در سایت Living آمده است Berners Lee در ابتدا برای اینکه بتواند سریع‏تر صفحات مشخصات صدها پروژه، نرم‏افزار و سخت‏افزار مورد استفاده در بخش انرژی فیزیکی CERN ژنو مشاهده کند برنامه‏ای نوشته بود که از طریق سیستم Hyperlink این ارتباطات را ساده می‏کرد. در سال ۱۹۹۰ Lee مرورگر ساده‏ای طراحی می‏کند که بر اساس سیستم Hyperlink کار می‏کرد. او و Cailliau در ادامه اولین صفحه وب را با عنوان “لیست تلفنهای مؤسسه CERN” ایجاد می‏کنند.
در آگوست همان سال، Lee اختراعش را به جهان یا حداقل بخشی از آن نشان می‏دهد . در اواخر سال ۱۹۹۲ تعداد وب‏سرورها ۵۰ عدد بود که این تعداد در دو سال بعدش به ۲۵۰۰ عدد رسید و این روند رشد ادامه یافت.
اولین تلاشها تنها برای برقرار ارتباط بود اما امروزه با وجود بیش از ۱۳۰ میلیون سایت دیگر وب ابزار اصلی زندگی روزمره ماست. که بر اساس Netcraft این تعداد هر ماه ۵ درصد افزایش پیدا می‏یابد .
وب دیگر هیچ جنبه‏ای از زندگی ما را دست نخورده باقی نگذاشته است. این همان واقعیتی است که باعث می‏شود شما این مقاله را از روی صفحه مانیتور بخوانید نه از روی کاغذ.

منبع :روزنامه ابرا اقتصادی