مجلات الکترونیکی

مقدمه

اینترنت و فناوری های شبکه ای مرتبط تاثیر شگرفی بر جوامع علمی و نشر الکترونیک داشته اند . این فناوری های نوین روش های جستجو و اطلاع یابی، روش های برقراری ارتباط، روش های انجام پژوهش و انتشار نتایج پژوهش ها را تغییر .( داده اند (یین زانگ، ٢٠٠١ یکی از محصولات فناوری های جدید، مجلات الکترونیکی هستند . در این مطالعه منظور از مجله الکترونیکی به آن گروه از مجلات بر می گردد که نسخه چاپی ندارند و فقط به صورت الکترونیکی از طریق اینترنت منتشر می شوند . مجلات صرفاً الکترونیکی به سرعت درحال رشد و تکامل هستند . از سوی جامعه علمی مورد توجه و پذیرش قرار گرفته اند . نویسندگان زیادی از همه سطوح علمی، مقالات خود را در این گونه مجلات منتشر می کنند. این نشان می دهد که مجلات صرفاً الکترونیکی در نزد محققان، نویسندگان و افراد علمی و ادبی دیگر دارای مقبولیت و اعتبار بالایی است . مجلات الکترونیکی هم ابزار توزیع نتایج پژوهش هستند و هم به عنوان پایه پژوهش و اطلاعات علمی ایفای نقش می کنند . آنها را می توان نوید دهنده تغییر در آینده پژوهش علمی دانست. در داخل کشور مجلات صرفاً الکترونیکی علمی، تجاری و عمومی پدید آمده است . تاریخ شروع انتشار و تعداد این مجلات الکترونیکی بطور دقیق مشخص نیست . در حوزه علوم پزشکی تعداد دو عنوان نشریه صرفاً الکترونیکی در حال ح اضر منتشر می شود که عبارتند از مجله دانشگاه علوم IJPT و مجله الکترونیکی http://semj.sums.ac.ir الکترونیکی شیراز هدف این مطالعه بررسی .http://ijpt.iums.ac.ir/index.php/ijpt پزشکی ایران ویژگیها و معیارهای یک مجله الکت رونیکی از نظر فرمت مجله و

وب سایت

مجله می باشد.

تاریخچه:

انتشار اولین مجلات الکترونیکی به اواخر دهه ١٩٨٠ بر می گردد که در قالب ارایه شدند(کول، ٢٠٠٤ ). در این دهه، انجام طرح های (plain text) متن ساده تحقیقاتی از جمله طرح "سیستم مبادله اطلاعات الکترونیکی" و طرح "شبکالکترونیکی بیرمنگام و لافبرو " نشان دادند که از نظر فنی م ی توان همه مراحل تولید نشریات الکترونیکی مثل تحویل مقاله، داوری، ویرایش و توزیع را بر روی شبکه های رایانه ای انجام داد (دی، ٢٠٠٣ ). به نظر می رسد که گسترش نشر مجلات الکترونیکی از اوایل دهه ١٩٩٠ به این سو بطور جدی مورد توجه قرار گرفت . یک است . (Culture Postmodern) نمونه خوب از مجلات الکترونیکی، مجله الکترونیکی این مجله الکترونیکی در سال ١٩٩٠ پدید آمده است و تحت حمایت دانشگاه جان .( هاپکینز هنوز هم منتشر می شود (کول، ٢٠٠٤ در سال ١٩٩٤ ، تعداد مجلات الکترونیکی در حوزه های علوم، فن آوری و پزشکی تنها ١٣ مجله بوده است (بیرمن، ١٩٩٦ ) . هیچکاک تعداد ١١٥ مجله الکترونیکی را در سال ١٩٩٥ گزارش کرده است . وی در پژوهش بعدی خود تعداد ١٣٠٠ مجله الکترونیکی را تا سال ١٩٩٨ برشمرد. دانشگاه لیدز تا سال ٢٠٠٤ دسترسی به ١٢٠٠٠ عنوان مجله الکترونیکی را در حوزه های مختلف برای کاربران .( خود فراهم ساخت (کول، ٢٠٠٤ براساس راهنمای مجلات، خبرنامه ها و گروه های بحث علمی الکترونیکی ا ٢٩ درصد از مدخل های این راهنما (Libraries American Research :ARL). ای.آر.ال به مجلات الکترونیکی حوزه علمی و فنی اختصاص دارد، ١٤ درصد به عناوین مجلات الکترونیکی حوزه علوم انسانی و هنر تعلق دارد و ٢٨ درصد مدخل ها به مجلات الکترونیکی حوزه علوم اجتماعی می پردازد (کاترین مک نامارا، ٢٠٠٠ ). در هفتمین ویرایش این راهنما نیز نشان ی و مشخصات ٣٤٠٠ مجله الکترونیکی علمی ارائه .(ARL, شده است ( ٢٠٠٤ امروزه رشد تصاعدی انتشار مجلات الکترونیکی بر روی وب به قدری است بیش از ٢٤٧٠ عنوان مجله رایگان و معتبر (یعنی مجلاتی که ، DOAJ که تنها در Directory of Open Access:). دارای هیئت تحریریه هستند ) فهرست شده است .(٢٠٠٦,Journals در داخل کشور مجلات صرفاً الکترونیکی علمی، تجاری و عمومی پدید آمده است. تاریخ و تعداد این مجلات الکترونیکی بطور دقیق مشخص نیست . اما در تحقیقی که مهراد و گیلوری ( ١٣٨٤ ) انجام دادند تعداد مجلات الکترونیکی فارسی را ٩٧ عنوان ذکر کردند.هضرورت نشریات الکترونیک : یکی از اسناد علمی پرآاربردی آه توجه پژوهشگران را به خود معطوف نموده است، مقالات منتشر شده در مجلات یا نشریات علمی می باشند. ساماندهی اطلاعات ارایه شده در نشریات علمی می تواند موجبات تبادل اطلاعات و تعامل سریع و موثر بین مسوولان، محققان و عموم مردم را فراهم آورد و از این طریق به شکل گیری شبکه علمی آشور یاری رساند . نشریات بسیاری در سرتاسر دنیا تلاش می آنند تا توجه نویسندگان و خوانندگان را به خود جلب آنند و مداما هزینه های بسیاری را نیزچه از بعد انسانی و چه مالی متقبل می شوند .این در حالیست آه علایق پژوهشگران و خوانندگان مطالب نیز در حال تغ ییر است و اآثر بیابند در online خوانندگان انتظار دارند آه بتوانند هر گونه اطلاعاتی را به صورت نتیجه اگر نشریه ای نتواند به محیط وب راه یابد عملا از دید ب سیاری دور خواهد ماند. انتشار الکترونیک می تواند در حل بسیاری از مسایل موثر واقع شود . فرایند انتشار الکترونیک یک نشریه بسیار جالب توجه است؛ دلایل بسیاری نیز برای مبادرت به این امر وجود دارد، اما این آار م ی تواند زیان های نیز در پی داشته باشد . انتشار الکترونیک نسبت به نوع چاپی از مزیتهایی از جمله دسترسی جهانی، سرعت، قابلیت های افزوده، هزینه ی پایین، فرصت های جدید در امر انتشار و ماندگاری برخوردار است.

تعریف مجله الکترونیکی :

فرایند تولید و اشاعه اطلاعات مجله از طریق ابزار الکترونیکی شامل وب را مجله ا لکترونیکی تعریف آرده اند . مطالب الکترونیکی ممکن است روی آاغذ هم منتشر شده باشد . محتوای یک نشریه (online) ارایه برخط نشریاتی هستند آه در فاصله منظم زمانی به صورت روزانه ، ماهانه و هفتگی منتشر می شود. مجلاتی هستند آه مقالات آنها از طریق اینترنت یافت می شوند دفتر توسعه و هماهنگی اطلاع رسانی پزشکی مجله الکترونیکی یک ویرایش الکترونیکی از نوع آاغذی هستند آه گاهی اوقات دوره ای یا مستمر نامیده می شوند . هر جلد این نشریات از طریق اینترنت وجود دارد و از این pdf قابل بازیابی هستند و هر یک از مقالات به صورت مستندات طریق قابل دانلود و چاپ می باشند .